ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနခ်ိန္မွာပဲ
တကယ့္ကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ့္ လုပ္ငန္းတရပ္ကေတာ့ ရိွေနတုန္းပဲလို႔
အေမရိကန္ သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္ Susan Rice က
ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြကိုလည္း ဘယ္လို ေက်ာ္လႊားမလဲဆို တာနဲ႔၊ လူနည္းစု လူမ်ိဳးေတြကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ ေပးသြားမလဲဆိုတာ ျဖစ္ တယ္လို႔ ေျပာ ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ရိွေနသမွ်ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အခိုင္အ မာျဖစ္လာဖို႔နဲ႔ ေဒသတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ ျဖစ္ လာေစဖို႔လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အကူ အညီ ေပးသြားမယ္လို႔ အာမခံ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ေရာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၿပီး၊ တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္လာေစဖို႔ အကူအညီေတြ ေပးသြားဖို႔လည္း ရိွ တယ္လို႔ သမၼတရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ SusanRiceက ေျပာသြားပါတယ္။
အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အနာဂတ္မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၀ါရွင္ တန္ ဒီစီက ေဂ်ာ့ရွ္ေတာင္းတကၠသိုလ္မွာ မေန႔တုန္းက Susan Rice က မိန္႔ခြန္းေျပာဆိုရာမွာ အာရွ ပ စိဖိတ္ေဒသတလႊား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒေတြကို ရွင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အထဲ ျမန္ မာႏိုင္ငံ အေျခ အေနကိုပါ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားတာပါ။
အာရွေဒသတလႊား ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာျဖစ္ထြန္းေရးမွာ တကယ္လုပ္သြားမယ္ဆို ရင္ အခ်ိန္တိုအ တြင္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွတယ္ဆိုတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဥပမာထားၿပီး Susan Rice က ေျပာသြားခဲ့ ပါ တယ္။
“ျပည္သူေတြ ႏိုင္ငံေရးဘ၀မွာ ပိုၿပီး ပါ၀င္ပတ္သက္လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ အာရွတလႊား ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာ က်ယ္ျပန္႔လာေစဖို႔ အခု ရာစုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလကတည္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ကူညီေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ရတဲ့ လွ်င္ျမန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ ႏွစ္ႏွစ္ အတြင္းမွာတင္ တကယ့္ကို ျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေခ် ရိွတယ္ဆိုတာ ျပေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ စစ္အစိုးရေအာက္မွာ အထီးက်န္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ တုန္လႈပ္စရာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ လည္း ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ သမၼတအိုဘားမား သမၼတတာ၀န္ယူတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ဟာ ၁၄ ႏွစ္ၾကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုတာေတြနဲ႔တင္ ရာနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ျမန္္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာ ေထာင္ သြင္း အက်ဥ္းခ် ခံထားရပါတယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ႔ကလည္း အျခားလမ္း မေရြးသမွ် ႀကီးမားတဲ့ စီးပြားေရးဖိအားေအာက္မွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ၀ိုင္းပယ္မႈကို ခံခဲ့ရပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္လာတာအပါအ၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရိွ လာ တာေၾကာင့္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္ ျမန္မာတာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ အနီးကပ္ ထိစပ္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပဲြ ကိုလည္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြတရပ္ျဖစ္ေစဖို႔ အကူအညီ ေပးသြားဖို႔ရိွတယ္ လို႔ လည္း ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အခုလို အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြၾကားကပဲ ျမန္မာ အေနနဲ႔ အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ျပႆနာတရပ္ ရိွေသးတာကိုလည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈေတြပါ။
“ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လံုး၀ အသြင္မေျပာင္းႏိုင္ခင္မွာ အႀကီးအက်ယ္ကို လုပ္ေဆာင္စရာတရပ္ ရိွပါေသးတယ္။ လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဘယ္လိုေက်ာ္လႊားမလဲ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို အားနည္းတဲ့ လူနည္းစုေတြကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ေပးသြားမလဲ စဥ္ဆက္မျပတ္
ေစာင့္ၾကည့္သြားဖို႔ လိုပါတယ္။ တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ရိွသြားရင္ေတာ့ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ဒုတိယသမၼတသက္တမ္းအကုန္ပိုင္းမွာ ျမန္မာအေနနဲ႔ အလားအလာေကာင္းတဲ့ ေပၚထြန္းစ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေဒသတြင္း
ေခါင္းေဆာင္မႈတရပ္အျဖစ္ ခိုင္ခိုင္မာမာ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ က်မတို႔ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ လွမ္းလာတဲ့ ေျခလွမ္း တလွမ္းခ်င္းအလိုက္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တုန္႔ျပန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔ အေစာပိုင္းကာလေတြကတည္းက အေမရိကန္ တာ၀န္ရိွသူေတြက ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဆက္ဆံေရးဟာ အေမရိကန္အေနနဲ႔ အရင္နဲ႔မတူပဲ ပိုၿပီး နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံလာခဲ့တာပါ။
“ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာတာနဲ႔အမွ် အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ေလွ်ာ့ေပးၿပီး၊ တာ၀န္သိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ၾကဖို႔ အားေပးတိုက္တြန္းေနပါတယ္။ တင္းက်ပ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္ ႏွစ္အတန္ၾကာ နစ္နာခံစားခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္း တတ္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကို အင္နဲ႔အားနဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးေနပါတယ္။”
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္းက က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ အရပ္ဖက္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ရွင္းလင္းသြားရင္း၊ ဒီလိုကိစၥရပ္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိုမို ပူးေပါင္းပါ၀င္လာႏို္င္ဖို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ကူညီႀကိဳးပမ္းမႈကိုလည္း Susan Rice က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္မႈေတြကိုလည္း ဘယ္လို ေက်ာ္လႊားမလဲဆို တာနဲ႔၊ လူနည္းစု လူမ်ိဳးေတြကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ ေပးသြားမလဲဆိုတာ ျဖစ္ တယ္လို႔ ေျပာ ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ရိွေနသမွ်ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အခိုင္အ မာျဖစ္လာဖို႔နဲ႔ ေဒသတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ ျဖစ္ လာေစဖို႔လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အကူ အညီ ေပးသြားမယ္လို႔ အာမခံ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ေရာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၿပီး၊ တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္လာေစဖို႔ အကူအညီေတြ ေပးသြားဖို႔လည္း ရိွ တယ္လို႔ သမၼတရဲ႕ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ SusanRiceက ေျပာသြားပါတယ္။
အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အနာဂတ္မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၀ါရွင္ တန္ ဒီစီက ေဂ်ာ့ရွ္ေတာင္းတကၠသိုလ္မွာ မေန႔တုန္းက Susan Rice က မိန္႔ခြန္းေျပာဆိုရာမွာ အာရွ ပ စိဖိတ္ေဒသတလႊား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒေတြကို ရွင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အထဲ ျမန္ မာႏိုင္ငံ အေျခ အေနကိုပါ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားတာပါ။
အာရွေဒသတလႊား ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာျဖစ္ထြန္းေရးမွာ တကယ္လုပ္သြားမယ္ဆို ရင္ အခ်ိန္တိုအ တြင္း ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွတယ္ဆိုတာကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဥပမာထားၿပီး Susan Rice က ေျပာသြားခဲ့ ပါ တယ္။
“ျပည္သူေတြ ႏိုင္ငံေရးဘ၀မွာ ပိုၿပီး ပါ၀င္ပတ္သက္လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ အာရွတလႊား ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာ က်ယ္ျပန္႔လာေစဖို႔ အခု ရာစုႏွစ္ အေစာပိုင္းကာလကတည္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ကူညီေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတြ႔ရတဲ့ လွ်င္ျမန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ ႏွစ္ႏွစ္ အတြင္းမွာတင္ တကယ့္ကို ျဖစ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေခ် ရိွတယ္ဆိုတာ ျပေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ စစ္အစိုးရေအာက္မွာ အထီးက်န္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ တုန္လႈပ္စရာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ လည္း ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ သမၼတအိုဘားမား သမၼတတာ၀န္ယူတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ဟာ ၁၄ ႏွစ္ၾကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုတာေတြနဲ႔တင္ ရာနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ျမန္္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာ ေထာင္ သြင္း အက်ဥ္းခ် ခံထားရပါတယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ႔ကလည္း အျခားလမ္း မေရြးသမွ် ႀကီးမားတဲ့ စီးပြားေရးဖိအားေအာက္မွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ၀ိုင္းပယ္မႈကို ခံခဲ့ရပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္လာတာအပါအ၀င္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရိွ လာ တာေၾကာင့္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္ ျမန္မာတာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ အနီးကပ္ ထိစပ္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပဲြ ကိုလည္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြတရပ္ျဖစ္ေစဖို႔ အကူအညီ ေပးသြားဖို႔ရိွတယ္ လို႔ လည္း ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အခုလို အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြၾကားကပဲ ျမန္မာ အေနနဲ႔ အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ျပႆနာတရပ္ ရိွေသးတာကိုလည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈေတြပါ။
“ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လံုး၀ အသြင္မေျပာင္းႏိုင္ခင္မွာ အႀကီးအက်ယ္ကို လုပ္ေဆာင္စရာတရပ္ ရိွပါေသးတယ္။ လူမ်ိဳးေရးတင္းမာမႈနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ဘယ္လိုေက်ာ္လႊားမလဲ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို အားနည္းတဲ့ လူနည္းစုေတြကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ေပးသြားမလဲ စဥ္ဆက္မျပတ္
ေစာင့္ၾကည့္သြားဖို႔ လိုပါတယ္။ တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ရိွသြားရင္ေတာ့ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ ဒုတိယသမၼတသက္တမ္းအကုန္ပိုင္းမွာ ျမန္မာအေနနဲ႔ အလားအလာေကာင္းတဲ့ ေပၚထြန္းစ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေဒသတြင္း
ေခါင္းေဆာင္မႈတရပ္အျဖစ္ ခိုင္ခိုင္မာမာ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ က်မတို႔ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ လွမ္းလာတဲ့ ေျခလွမ္း တလွမ္းခ်င္းအလိုက္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တုန္႔ျပန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔ အေစာပိုင္းကာလေတြကတည္းက အေမရိကန္ တာ၀န္ရိွသူေတြက ကတိျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ဆက္ဆံေရးဟာ အေမရိကန္အေနနဲ႔ အရင္နဲ႔မတူပဲ ပိုၿပီး နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံလာခဲ့တာပါ။
“ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ပိုၿပီး ပြင့္လင္းေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာတာနဲ႔အမွ် အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ေလွ်ာ့ေပးၿပီး၊ တာ၀န္သိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ၾကဖို႔ အားေပးတိုက္တြန္းေနပါတယ္။ တင္းက်ပ္တဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္ ႏွစ္အတန္ၾကာ နစ္နာခံစားခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္း တတ္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကို အင္နဲ႔အားနဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးေနပါတယ္။”
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္းက က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ အရပ္ဖက္ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ရွင္းလင္းသြားရင္း၊ ဒီလိုကိစၥရပ္ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိုမို ပူးေပါင္းပါ၀င္လာႏို္င္ဖို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ကူညီႀကိဳးပမ္းမႈကိုလည္း Susan Rice က ေျပာခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment